Η κρεατίνη αποτελεί αζωτούχο χημική ένωση, η οποία προέρχεται από τον μεταβολισμό των μυών. Παράγεται καθημερινά και αποβάλλεται από τον οργανισμό. Η φωσφορική κρεατίνη αποτελεί συστατικό των μυών και κατά την διάσπασή της προμηθεύει τα κύτταρα με ενέργεια. Με αυτό τον τρόπο προκύπτει η κρεατινίνη. Η ουσία αυτή περνάει στο αίμα και φτάνει στα νεφρά όπου διυλίζεται και απομακρύνεται μέσω των ούρων. Βέβαια για να μεταβολιστεί σωστά, είναι απαραίτητο το ουροποιητικό σύστημα να λειτουργεί σωστά και η κυκλοφορία του αίματος να είναι καλή.

Τα νεφρά απομακρύνουν την κρεατινίνη από τον οργανισμό και συμβάλλουν στην διατήρηση της συγκέντρωσης της σε φυσιολογικά επίπεδα στο αίμα. Πιο συγκεκριμένα η τιμή αυτή μπορεί να μας βοηθήσει να αξιολογήσουμε την νεφρική λειτουργία. Όταν επίπεδα είναι αυξημένα δείχνουν μειωμένη νεφρική λειτουργία. Όσο τα νεφρά υπολειτουργούν, η κρεατινίνη αυξάνεται λόγω της ελλιπούς διύλισης. Σε υγιείς ανθρώπους η σχετικά μικρή αύξηση στην τιμή της κρεατινίνης αποκαθίσταται, τροποποιώντας την διατροφή μας. Η πτώση της τιμής της παρότι σπάνια, οφείλεται σε καταστάσεις που προκαλούν είτε μειωμένη παραγωγή ή αυξημένη απομάκρυνση της κρεατινίνης.

Με ποια συμπτώματα συνοδεύεται η αυξημένη κρεατινίνη;

Συνήθως οι μεταβολές στα επίπεδα της κρεατινίνης δεν προκαλούν κάποιο σύμπτωμα, γι’ αυτό και το πρόβλημα εντοπίζεται τυχαία στη διάρκεια γενικών εξετάσεων. Σημάδια αυξομειώσεων της κρεατινίνης αποτελούν:

• Η ανορεξία
• Η ναυτία
• Η κόπωση
• Η δυσκολία συγκέντρωσης
• Η αυξημένη αρτηριακή πίεση
• Οι διαταραχές εμμήνου ρύσεως

Γιατί είναι σημαντικό να ελέγχουμε την κρεατινίνη;

Ο έλεγχος τον επιπέδων της αποτελεί μια από τις βασικές εξετάσεις που γίνονται στα πλαίσια των προληπτικού ελέγχου σε υγιή άτομα. Η γνώση της τιμής της κρεατινίνης συμβάλλει στην παρακολούθηση της εξέλιξης χρόνιων παθήσεων των νεφρών καθώς και τις αποτελεσματικότητας της θεραπείας που έχει δοθεί στον ασθενή. Μέσω της τιμής της κρεατινίνης μπορούμε να εντοπίσουμε επίσης προβλήματα που μπορεί να υπάρχουν και σχετίζονται με την λειτουργία των νεφρών, πριν προβούμε σε εξετάσεις όπως η αξονική που απαιτούν τη χορήγηση φαρμάκων ή άλλη θεραπεία που πιθανόν θα επηρέαζε τα νεφρά.

Ποιες οι εξετάσεις που πραγματοποιούνται;

Τα επίπεδα της κρεατινίνης μπορούν να εκτιμηθούν μέσω εξέτασης αίματος και ούρων. Ο σημαντικότερος δείκτης είναι η κάθαρση κρεατινίνης, ο οποίος μας δείχνει πόσα ml αίματος καθαρίζονται από κρεατινίνη στη μονάδα χρόνου. Πρόκειται για εξέταση που αποδίδει τον ρυθμό διήθησης και καθαρισμού του αίματος στα νεφρά. Παράλληλα εκτιμάται και ο συνολικός όγκος των ούρων σε ένα 24ωρο, καθώς η χαμηλή τιμή του μαρτυρά κάποια διαταραχή στη λειτουργία των νεφρών.

Στους άνδρες η φυσιολογικές τιμές κρεατινίνης κυμαίνονται μεταξύ 0,7 και 1,3 mg/dl και στις γυναίκες μεταξύ 0,6 και 1,1 mg/dl. Εκτός από το φύλο, ρόλο στην τιμή της κρεατινίνης παίζουν η μυϊκή μάζα, η διατροφή, η λήψη φαρμάκων, η επαρκής λήψη νερού.

Πόσο σημαντικό ρόλο παίζει η διατροφή;

Η διατροφή μας μπορεί να επηρεάσει την τιμή της κρεατινίνης. Ακολουθώντας απλές συμβουλές διατροφής μπορούμε να βοηθήσουμε τον οργανισμό μας. Για παράδειγμα, η επαρκής ενυδάτωση του οργανισμού συμβάλλει στην αυξημένη συχνότητα ούρησης, άρα και απομάκρυνσης κρεατινίνης. Αντίστοιχα η αντικατάσταση του καφέ και των ανθρακούχων αναψυκτικών με φυσικούς χυμούς αποτρέπει την αφυδάτωση. Καλό είναι επίσης να μειώσουμε να αποφεύγουμε τροφές όπως το κόκκινο κρέας, τα γαλακτοκομικά και γενικότερα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη.